تکثیر دلقک ماهی اسلاریس

تکثیر دلقک ماهی اسلاریس

دلقک ماهی اسلاریس Ocellaris Clownfish ممکن است یکی از محبوب ترین ماهیان دریایی موجود در دنیای تجارت آکواریوم های دریایی باشد. ظاهر زیبای نارنجی رنگ آن که با نوارهای سفید رنگ عمودی شکل با حاشیه سیاه نمایان شده اند، بلافاصله این ماهی را نسبت به دیگر آبزیان متمایز می کند. این عضو از خانواده Pomacentridae تقریبا جهت افزودن به هر سیستم آکواریوم آب شور دریایی، اعم از تپه مرجانی یا فقط ماهی گزینه ای عالی و جذاب است. 

دلقک ماهی اسلاریس معروف ترین ماهی آب شور در کل جهان می باشد و به نماد سرگرمی آب شور در کل دنیا تبدیل شده است. این ماهی در سال 1830 توسط Cuvier کشف شد. دلقک ماهی اسلاریس در گستره وسیعی از شرق اقیانوس هند ، تایلند ، مالزی ، استرالیا ، سنگاپور ، اندونزی ، فیلیپین و تایوان یافت می شود. این ماهی در اعماق 1 تا 15 متری یافت می شود و حداکثر اندازه به 9 سانتی متر می رسد.

دلقک ماهی اسلاریس Ocellaris Clownfish شناخته شده ترین ماهی آب شور در جهان است. مدت هاست این گونه نماد علاقه مندان به آبزیان دریایی است و حتی اغلب در کتاب ها، جلد مجلات و به عنوان آرم روی لباس ها و یا سایر رسانه های تبلیغاتی به تصویر کشیده شده است. محبوبیت این ماهی در سال 2003 میلادی از وقتی در انیمیشن “در جستجوی نمو” به نمایش درآمد، بسیار بیشتر شد !

این ماهی کوچک حداکثر می تواند تا 9 سانتی متر رشد داشته باشد. به طور معمول دارای بدنی به رنگ نارنجی روشن و سه نوار میانی عمودی سفید رنگ است. اولین نوار سفید پهن در سر آن و دقیقا پشت چشم ها قرار دارد، نوار دومی در قسمت میانی بدن به وضوح مشخص می باشد و در آخر، نوار سفید رنگ سوم که در ابتدای قسمت دم ماهی به چشم می خورد. 

دلقک ماهی اسلاریس Ocellaris Clownfish را می توان به راحتی در آکواریوم های آب شور خانگی تکثیر کرد. معمولا وقتی دو دلقک ماهی بیشتر زمان خود را در نزدیک هم شنا می کنند، امکان جفت بودن آنها بسیار بالاست و در یک جفت، ماهی های جنس ماده بزرگتر هستند. 

جفت گیری و تولید مثل دلقک ماهی اسلاریس Ocellaris Clownfish در محیط اسارت با موفقیت صورت می پذیرد. تمام دلقک ماهیان در هنگام تولد هیچ جنسیت ندارند اما آنها قادر به تغییر جنسیت هستند. آنها با توجه به شرایط اجتماعی مشخصی به نر های نابالغ تبدیل می شوند و پس از آن وابسته به شرایط پیش آمده محیطی ماهی بزرگتر قالب، به جنس ماده تغییر جنسیت می دهد. 
در محیط طبیعی و زیستگاه اصلی دلقک های اسلاریس Ocellaris Clownfish در دمای آب 26 درجه تا 28 درجه سانتیگراد اقدام به تخم ریزی می کنند. این امر هنگام تولید مثل در محیط اسارت نیز وجود دارد. 

دلقک ماهیان دریایی از جمله آبزیان زیبا و نسبتا مقاوم بوده که غالب آکواریومیست ها در آکواریوم خود یا گونه هایی از آنرا دارند و یا تجربه نگهداری از آنان را داشته اند. این گونه از ماهیان پس از مدتی به شرایط محیط خو گرفته و این امر امکان تخم گذاری آنان در آکواریوم را میسر می سازد.در چنین شرایطی ممکن است علاقه برای داشتن تجربه تکثیر دلقک ماهی اسلاریس، شما را به سمت جمع آوری مطالب و انجام اقدامات عملی پیش ببرد.
هدف از ارایه مطالب پیش رو توسط فروشگاه ایران کورال، ایجاد زمینه آشنایی با مبانی انجام تکثیر دلقک ماهی اسلاریس و در ادامه ارایه تجارب انجام گرفته برای نیل به هدف مذکور می باشد.

مرحله اول تکثیر دلقک ماهی اسلاریس : جفت گیری و تکثیر دلقک ماهی اسلاریس

برای شروع کار تکثیر دلقک ماهی اسلاریس، شما به یک جفت دلقک ماهی اسلاریس آماده نیاز دارید. جنس نر کوچکتر از ماده خواهد بود و اغلب جنس ماده باله نر را گاز گرفته و جنس نر نگاه پر استرسی به او دارد.دلقک ماهی اسلاریس نر در کنار جنس ماده چرخیده و حرکات ناگهانی انجام می دهد و این راهی است تا نشان دهد که جنس ماده غالب است. البته هر گونه یک نوع خاصی از این گونه اعمال را انجام می دهد. زمانی که آنها شروع به تولید مثل و تخم ریزی نمایند معمولا هر 12 تا 18 روز این کار انجام پذیرفته و غالبا بر روی تکه ای از سنگ زنده این کار را انجام می دهند.

حداقل ظرفیت تانک برای نگهداری دلقک ماهی 120 لیتر می باشد. دلقک ماهی اسلاریس به نسبت سایر ماهیان حساس نیست، اما برای تخم ریزی کیفیت آب باید مناسب باشد و مطمئن شوید که تعویض آب هفتگی کمتر از 10% نباشد. یک پروتئین اسکمیر خوب می تواند به شما کمک کند.از قرار دادن ماهیان دیگر به شدت پرهیز کنید تا ایجاد استرس نشود.

برای تامین محیط آرام آب جهت تکثیر دلقک ماهی اسلاریس می توان از شقایق ها دریایی استفاده کرد اما این کار ضروری نبوده و می توان به کمک مقداری سنگ یک مخفی گاه برای آن ساخت. نوسانات روشنایی و خاموشی باید بسیار دقیق باشد و در زمان تکثیر دلقک ماهی اسلاریس، باید ماهی را با مواد غنی و تقویت شده تغذیه و غذا دهی نمود.

زمانی که ماهیان به محیط جدید خو گرفتند و نزدیک زمان تکثیر دلقک ماهی اسلاریس و تخم ریزی شد رفتار آنها تغییر می کند. شکم جنس ماده متورم شده و ماهی شروع به نظافت و تمیز کردن سنگ با دهان و باله خود می کند تا محیط تمیزی را برای تخم ها فراهم آورد. در روزی که تخم ریزی انجام می شود شما قادر خواهید بود تا لوله های کوچکی را چسبیده به بدن ماهیان نر و ماده مشاهده نمایید. این لوله ها محل خارج کردن تخم و اسپرم است.

در ابتدا تکثیر دلقک ماهی اسلاریس، اول ماده در قسمت تمییز سنگ به جلو و عقب شنا کرده و تخم ریزی می نماید و سپس نر این کار را انجام می دهد. طول مدت تخم ریزی به یک ساعت می انجامد و در این مدت با دهان خوت تخم را هوادهی می نمایند. اگر شما زمان تخم ریزی را از دست دهید می توانید آنها را چسبیده به سنگ و با رنگ نارنجی مشاهده کنید. دلقک ماهی اسلاریس جنس نر وظیفه مراقبت، هوادهی به تخم ها را بر عهده دارد و تخم های آسیب دیده و مرده را از بقیه جدا می کند.

تخم ها در دو روز اول نارنجی بوده و سپس به رنگ خاکستری تبدیل می شوند. تخم های دلقک ماهی اسلاریس را بهتر است از آکواریوم اصلی جدا نمایید تا خطر خورده شدن توسط والدین (به دلیل وجود هر گونه استرس) از بین برود. در هر صورت ممکن است بار اول که اقدام به تکثیر دلقک ماهی اسلاریس می نمایید، تخم های سالمی بدست نیاورید. تخم ها را زمانی که چشم زده شدند جابجا نمایید و پیشنهاد می کنیم که این کار را در تاریکی مطلق انجام دهید

مرحله دوم تکثیر دلقک ماهی اسلاریس : نگهداری از بچه دلقک ماهیان اسلاریس

والدین دلقک ماهی ها، تخم ها را با دم و دهان حرکت می دهند. در دو روز اول رنگ آنها نارنجی و سپس خاکستری شده و در نهایت چشم های نقره ای در آنها پدیدار می شوند. پس از ظهور چشم های نقره ای در تخم، آنها در همان شب به دنیا خواهند آمد و شما باید کارهایی را انجام دهید.

1- مخزن هچ و تخم گشایی : شما باید نوزادها را به یک آکواریوم و یا مخزن جداگانه انتقال دهید. یک مخزن با گنجایش 35 لیتری می تواند گزینه ی مناسبی باشد. در 24 تا 36 ساعت اول مخزن باید کاملا تاریک باشد تا آنها بر اثر جذب به سوی نور و شنای بیش از اندازه نمیرند و سپس طی یک مدت 4 تا 6 روز آرام آرام نور دهی انجام پذیرد و هرگونه شنا به سمت بالا نشان دهنده نور زیاد است، زیرا: بچه ی دلقک ماهیان اسلاریس باید در کف و مرکز مخزن شنا کنند. نور نباید درخشان باشد و یک لامپ فلورسنت مناسب است.

تا یک هفته از هیچ فیلتری درون مخزن استفاده نکنید و هوادهی با کمک یک پمپ کوچک و سنگ هوایی با شدت تولید تنها یک یا دو حباب در ثانیه انجام پذیرد. بعد از گذشت 24 ساعت 10% از آب را تعویض نمایید و پس از آن هر 12 ساعت 10% از آب را برای مدت 12 روز تعویض نمایید و پس از آن هر 24 ساعت یکبار این کار را تکرار نمایید. در این مدت باید ذرات ریز از کف آکواریوم نظافت و سیفون شوند.

2-روتیفر زنده : نوزادان تازه متولد شده ی دلقک ماهی اسلاریس تنها غذای زنده می خورند و از دادن غذای خشک به شدت اجتناب کنید. نگهداری روتیفر می تواند بسیار سخت تر از لارو دلقک ماهی باشد. شما باید یک هفته قبل از هچ شدن تخمها روتیفر داشته باشید تا به اندازه کافی برسند. در مورد غذای زنده در بخش های بعدی بیشتر صحبت خواهیم نمود.

مرحله سوم تکثیر دلقک ماهی اسلاریس : به دنیا آمدن شبانه ی لارو های دلقک ماهی

تخم دلقک ماهی اسلاریس 7 تا 10 روز بعد و البته بسته به دمای آب، هچ خواهد شد و شما باید هر روز آن را بررسی نمایید. زمانی که در تخم ها چشم نقره ای پدیدار شد آنها همان شب به دنیا خواهند آمد. این بدان معنی است که با خاموشی نور آنها متولد خواهند شد.شما باید لاروها را به مخزن نوزادگاهی انتقال دهید.

برای این کار تمام پمپها را خاموش کنید تا هیچ جریانی در مخزن وجود نداشته باشد.حدود 30 دقیقه صبر کنید سپس یک نور درخشنده را به داخل آب بتابانید. هرگز نور را مستقیم بر روی لاروها نتابانید، زیرا: ممکن است پروسه تخم گشایی را مختل نماید. سپس لارو ها به سمت نور جذب شده و شما می توانید به آسانی آنها را منتقل نمایید. یک نفر باید نور را نگهدارد و نفر بعدی لاروها را سیفون نماید. روش بعدی این است که در شب به دنیا آمدن تخم ها شما می توانید آنرا به داخل مخزن پرورش لارو ها انتقال دهید(سنگ یا شی محتوی تخم ها).

مراقب باشید تخمها با هوا تماس نداشته باشند.برای این کار می توانید آنها را در زیر آب داخل یک پلاستیک نموده و همراه آب مخزن منتقل نمایید. سپس از اکسیژن داخل آکواریوم مطمئن شوید. برای ایمن کار یک سنگ هوا کنار تخم ها قرار دهید تا جریان آب به آرامی بر روی تخمها شناور شود. در این روش اگر پارامترهای آب دو مخزن یکسان نباشد موفقیت بزرگی حاصل نخواهد شد.

مرحله چهارم تکثیر دلقک ماهی اسلاریس : تغذیه، غذا دهی و نگهداری از لارو های دلقک ماهی اسلاریس

حفظ بقا در لاروها بسیار دشوار است. بعضی از هچ کننده های صنعتی می توانند 70% باز ماندگی داشته باشند که در آکواریوم خانگی غیرممکن است. مخزن شما باید دائما از روتیفر پر شود تا کمبود غذا احساس نگردد. می توانید مقداری غذای روتیفر نیز در مخزن قرار دهید تا مطمئن شوید غذایی برای خوردن دارند. البته کمی از آن و نه بیشتر. مقدار غذا باید به اندازه ای باشد که لارو فقط 5/1 برابر طول بدن را برای یافتن غذا شنا کند.

باید به نشانه های مرگ دلقک ها نیز توجه کرد: در شنا کردن مشکل دارند و یا گاهی بدور خود می چرخند.بعضی وقتها آنها به کف سقوط می کنند و ناگهان به سمت بالا شنا می کنند. اگر این نشانه را دیدید آنها گرسنه هستند ولی دیر شده است و آنها به حالت عادی باز نخواهند گشت و معمولا بعد از گذشت 24 ساعت خواهند مرد.

دقت در نحوه شنا کردن آنها می تواند نشان دهنده غذا خوردن آنها باشد. آنها به جلو حرکت کرده و سپس توقف کرده دم خود را به جلو جمع می کنند، آنگاه ناگهان شنا می کنند. بعد از 5 روز می توانید آهسته شروع به اضافه کردن آرتمیا نمایید. آرتمیای تازه بسیار مقوی است و البته تنها از آرتمیا استفاده نمایید و مراقب باشید تا سیست آرتمیا به داخل نوزادگاه وارد نشود.

بعد از روز هفتم تکثیر دلقک ماهی اسلاریس : دوبار در روز آرتمیا و یک بار در روز روتیفر استفاده نمایید و مشاهده می کنید که شکم لاروها نارنجی رنگ می شود بدان معنی که آنها پر هستند.شما نمی توانید تغذیه لاروها را با آرتمیا آغاز کنید، زیرا: به اندازه کافی کوچک نیستند و باز ماندگی لارو ها به صفر می رسد.

مرحله پنجم تکثیر دلقک ماهی اسلاریس : دگردیسی دلقک ماهی اسلاریس

دگردیسی لارو دلقک مشکل بعدی شما است. آنها معمولا پس از 14 روز تغییر شکل می دهند و رنگهایی بر روی بدن ظاهر می شود. دگردیسی می تواند خوب و یا بد باشد.خوب زیرا می توانید یک ماهی دلقک واقعی را ببینید ولی بعضی وقت ها می تواند زمان از دست دادن باشد. در پاره ای از مواقع لارو ها باز ماندگی مناسبی بعد از دگردیسی نخواهند داشت. اگر آنها خوب تغذیه نشوند و یا آب آکواریوم مناسب نباشد در زمان دگردیسی تلفات بیشتری رخ خواهد داد. بعضی گونه ها نسبت به سایرین تلفات بیشتری را در زمان دگردیسی متحمل خواهند شد.

گفته می شود دلقک کلارکی باز ماندگی بسیار کمتری به نسبت سایر دلقک ماهی ها در زمان دگردیسی خواهد داشت. به منظور داشتن باز ماندگی بالا در زمان دگردیسی می بایست کیفیت آب و غذا در شرایط بهینه حفظ گردد. بدین منظور شما باید رژیم غذایی محتوی آرتمیا را برای لارو ها فراهم آورید. اگر بعضی از لاروها هنوز به آرتمیا واکنش نشان نمی دهند می توانید از روتیفر استفاده کنید. این موقع زمان مناسبی برای افزودن ویتامین و سایر عناصر کمیاب به آب می باشد. این کار به باز ماندگی لاروها پس از دگردیسی کمک شایانی می نماید.

می توانید از Coral Vital استفاده نمایید، زیرا؛ محتوی ویتامین و عناصر مغذی دریایی مثل ید است که نقش آن در مرحله دگردیسی لاروها ثابت شده است. همانطور که دگردیسی آغاز می شود پیشانی لاروها و یا قسمت جلوی بدن رنگی می شود و در طی روزهای آینده بدن به شکل راه راه در خواهد آمد.

یک تغییر عمده که شما می توانید به آن دقت کنید نحوه شنای لاروها می باشد. پس از دگردیسی دلقک ماهیان همانند ماهیان بالغ شنا می کنند زیرا؛ تا این لحظه ماهیان دمشان را به صورت آشفته می جنباندند و اطراف باله هایشان را به طرف یکدیگر می چرخاندند. پس از سپری شدن مرحله دگردیسی دلقک ماهیان دم خود را به صورت یکنواخت تکان می دهند تا شنا نمایند و این شبیه به حرکت یک دلقک بالغ است. اکنون آنها ماهیانی هستند که بهتر شنا می کنند و به صورت گروهی به طرف کف مخزن متمایل می شوند.

بعضی مواقع پس از دگردیسی آنها شروع به یافتن دوستان و یا جنگیدن با یکدیگر می نمایند. بعضی از گزارشات مبنی بر کاهش هدایت الکتریکی آب از 50 میکرو زیمنس به 40 میکرو زیمنس جهت کاهش فشار اسموزیک وارده بر لارو های جوان نیز منتشر شده است که می بایست مورد توجه قرار گیرد.

تکثیر دلقک ماهی اسلاریس و پرورش این گونه از ماهیان دریایی به نسبت سایرین در محیط های آکواریومی بسیار راحت تر است. آنها حدودا 5 ماه طول می کشد تا بتوانند به اندازه کافی و مناسب بزرگ شوند . در محیط اسارت و در دمای مناسب محیط، هر 10 الی 14 روز اقدام به تخم ریزی می کنند که در هر مرحله تقریبا 350 تخم می گذارند که طی 7 الی 8 روز هچ می شوند.

همچنین جهت مطالعه ی بیشتر در مورد بیماری های فراگیر دلقک ماهیان (بیماری انگلی بروکلینیا) بر روی اینجا کلیک کنید .

ترجمه و گردآوری شده توسط تیم ایران کورال

منبع راهنمای تکثیر دلقک ماهی اسلاریس از : reefbuilders

animaldiversity.org

fishland.ir